Statut Komisji ds. Rozeznania i Rozwoju
KOMISJA
DS. ROZEZNANIA I ROZWOJU
DIECEZJI SOSNOWIECKIEJ
STATUT KOMISJI
l. dz. 1469/2024
I. Zasady działania Komisji
Art. 1. Decyzją Biskupa Sosnowieckiego zostaje powołana Komisja ds. Rozeznania i Rozwoju Diecezji Sosnowieckiej (dalej Komisja), której celem jest zbadanie pastoralnych, ekonomicznych, personalnych i administracyjnych obszarów w Diecezji Sosnowieckiej. Celem Komisji jest również ukierunkowanie działań w Diecezji Sosnowieckiej na jej integralny rozwój we wszystkich wyżej wymienionych obszarach.
Art. 2. Komisja jest wewnętrznym organem Diecezji Sosnowieckiej i realizuje funkcję pomocniczą względem Biskupa Sosnowieckiego.
Art. 3. Komisja w trakcie swojej pracy działa zgodnie z przepisami prawa kanonicznego, prawa partykularnego Diecezji Sosnowieckiej, niniejszego Statutu oraz w granicach prawa polskiego w kwestiach odrębnych lub wspólnych dla obu porządków prawnych.
Art. 4. Komisja jest organem uzupełniającym i służącym pomocą, a nie zastępującym bieżącą działalność Diecezji Sosnowieckiej i jej instytucji.
Art. 5. Komisja nie jest nadzwyczajnym organem audytowym. W sytuacjach wymaganych prawem komisja składa stosowne wnioski, o czym mowa w art. 31.
II. Zakres działania Komisji
Art. 6. Na zlecenie i w granicach określonych dekretem erygującym Biskupa Sosnowieckiego, Komisja pełni funkcję mającą na celu rozeznanie sytuacji i pomoc w dalszym prawidłowym rozwoju Diecezji Sosnowieckiej.
Art. 7. Komisja jest związana zakresem przedmiotowym celów działania.
Art. 8. Celem bezpośrednim jest wskazanie źródeł oraz przyczyn nieprawidłowego funkcjonowania instytucji i osób w Diecezji Sosnowieckiej. Celem długofalowym w następstwie przeprowadzonych prac komisji jest rozwój Diecezji Sosnowieckiej we wskazanych wcześniej obszarach.
Art. 9. Praktyczna realizacja celów Komisji odbywa się poprzez działania poszczególnych członków Komisji, co do faktów będących przyczynami pojawiających się nieprawidłowych zdarzeń w Diecezji Sosnowieckiej i propozycji działań naprawczych.
Art. 10. Komisja realizuje zasady ochrony danych osobowych RODO i KIODO zgodnie z aktualnymi przepisami prawa kościelnego i prawa państwowego.
III. Tryb działania
Art. 11 - §1. W skład Komisji wchodzą Przewodniczący Komisji i Członkowie Komisji.
§2. Przewodniczący Komisji reprezentuje Komisję na zewnątrz; czuwa nad prawidłowym przebiegiem prac Komisji, zgłasza wnioski podjęte przez Członków Komisji w głosowaniu, czuwa nad efektywnością, dyscypliną i etyką prac Komisji przy uwzględnieniu jej wewnątrzkościelnego charakteru.
§3. Przewodniczący redaguje sprawozdania częściowe i raport końcowy prac Komisji.
§4. Funkcja Przewodniczącego trwa przez cały okres działania Komisji.
§5. Inne prawa i obowiązki wyłączne dla Przewodniczącego określają przepisy niniejszego Statutu.
Art. 12. Komisja liczy nie więcej niż 8 Członków, włączając w tę liczbę Przewodniczącego i Sekretarza Komisji.
Art. 13. Członków Komisji składających się z duchownych i świeckich, biegłych w sprawach związanych z przedmiotem prac Komisji i cieszących się dobrą opinią powołuje i odwołuje Biskup Sosnowiecki w sposób wolny, zgodnie z normami prawa kanonicznego odnoszącymi się do powierzenia urzędów kościelnych (kan. 145 KPK i następne).
Art. 14. Powołanie i odwołanie Członka Komisji odbywa się w formie pisemnej, dekretem wydanym przez Biskupa Sosnowieckiego, według norm prawa kanonicznego (kan. 48 KPK i następne).
Art. 15. Realizując zasadę transparentności we współodpowiedzialności imiona i nazwiska Członków Komisji wraz z informacjami o ich działalności zawodowej i naukowej są jawne i zostają podane wszystkim wiernym za pośrednictwem Biura Prasowego Diecezji Sosnowieckiej.
Art. 16. Członkowie Komisji nie otrzymują wynagrodzenia za swoją pracę. Koszty inne i dodatkowe ponoszone w ramach działania Komisji ponosi Diecezja Sosnowiecka.
Art. 17. Członkowie Komisji posiadają autonomię działania w zakresie wybranej dla realizacji powierzonego zadania metody naukowej oraz otrzymują narzędzia niezbędne do wykonania zadania, w szczególności pełnomocnictwa, delegacje itp.
Art. 18. Przewodniczący Komisji może powołać ekspertów i doradców Komisji, którzy będą świadczyli pomoc i fachowe wsparcie Przewodniczącemu i Członkom Komisji w wykonywaniu ich zadań. Przewodniczący powołuje ekspertów i doradców Komisji za zgodą Biskupa Sosnowieckiego.
Art. 19 - §1. Komisja może utworzyć Regulamin wewnętrzny, uzupełniający zapisy niniejszego statutu w zakresie sposobu pracy Komisji, podziału jej prac, obowiązków Przewodniczącego i Członków Komisji. Bez sprzeczności wobec norm niniejszego Statutu Regulamin Komisji może zostać poszerzony o inne nieuregulowane kwestie, dla skutecznej realizacji celów.
§2. Regulamin Komisji podlega zatwierdzeniu przez Biskupa Sosnowieckiego.
IV. Uprawnienia Komisji
Art. 20 - §1. Na mocy uprawnień udzielonych przez Biskupa Sosnowieckiego (kan. 137 §1 KPK) Komisja ma prawo do wezwania w celu złożenia wyjaśnień w formie ustnej lub pisemnej przez:
1) duchownego inkardynowanego do Diecezji Sosnowieckiej;
2) duchownego sprawującego urząd, zadanie lub posługę w Kościele w Diecezji Sosnowieckiej;
3) członka instytutu życia konsekrowanego lub stowarzyszenia życia apostolskiego prowadzącego swoje dzieło na terenie Diecezji Sosnowieckiej;
4) osobę świecką sprawującą urząd, zadanie lub posługę w Kościele w Diecezji Sosnowieckiej.
§2. Osoba wezwana przez Komisję do złożenia wyjaśnień lub zeznań traktowana jest jak świadek w postępowaniu w sprawach dotyczących dobra publicznego w Kościele.
Art. 21 - §1. Doręczenia odbywają się za pośrednictwem Poczty Polskiej, przy zastosowaniu zasad doręczenia określonych w prawie kanonicznym (kan. 1509 §1 KPK) i prawie polskim.
§2. W sytuacji nieskuteczności doręczenia przez Pocztę Polską dopuszcza się inne przewidziane przez prawo kanoniczne formy doręczenia.
§3. W poszczególnych przypadkach, o których decyduje Przewodniczący Komisji, osoba wezwana przez Komisję do złożenia wyjaśnień lub zeznań może to uczynić za pomocą wideokonferencji.
Art. 22 - §1. W granicach jej celów Komisja ma prawo do otrzymania i swobodnego badania akt i dokumentów wewnątrzkościelnych znajdujących się w zasobach Diecezji Sosnowieckiej. Dostęp Komisji do dokumentów utajnionych odbywa się zgodnie z poniższymi przepisami.
§2. Dostęp do akt tajnych i tajnego archiwum Kurii pozostaje zastrzeżony i wymaga pisemnej zgody Biskupa Sosnowieckiego wydanej po wysłuchaniu Moderatora Kurii.
§3. Możliwe jest przekazanie członkom Komisji fragmentów lub niepełnych odpisów tajnych dokumentów kościelnych, a nawet ustnej informacji o ich zawartości dokonanej przez Moderatora Kurii.
§4. W sytuacji, o której jest mowa w §3, decyzja o ograniczonym dostępie do informacji zostaje zaprotokołowana i włączona do akt. Z wiadomości ustnych należy w ciągu 48 godzin od uzyskania danych sporządzić protokół podpisany przez obecnego Członka Komisji i Moderatora Kurii.
Art. 23 - §1. Decyzja Komisji o przeglądaniu akt i dokumentów państwowych, których nie posiada Diecezja Sosnowiecka oraz składanie wniosków do innych odpowiednich organów i instytucji państwowych o dostęp do tych dokumentów wymaga pisemnej zgody Biskupa Sosnowieckiego wydanej po wysłuchaniu Moderatora Kurii.
§2. Biskup Sosnowiecki po wydaniu zgody przekazuje Komisji stosowne pełnomocnictwo, tak aby możliwe było wystąpienie przez Członków Komisji z wnioskiem o udostepnienie akt do wybranego organu lub instytucji.
Art. 24 Dane objęte tajemnicą papieską lub znajdujące się w archiwach organów Kurii Rzymskiej są udostępniane Komisji wyłącznie w granicach i na warunkach określonych przez instytucje Stolicy Apostolskiej. W tych sprawach Przewodniczący Komisji konsultuje się bezpośrednio z Moderatorem Kurii w celu szczegółowego omówienia trybu postępowania.
V. Metody Działania Komisji
Art. 25. Komisja pracuje w duchu dialogu, wzajemnym szacunku i porozumieniu, ustalając wspólnie działania zwykłą większością głosów przy obecności dwóch trzecich Członków Komisji, chyba że przepisy niniejszego Statutu lub decyzja Biskupa Sosnowieckiego stanowią inaczej.
Art. 26. Ustalanie faktów odbywa się w sposób zobiektywizowany i z poszanowaniem godności osobistej i dobrego imienia wszystkich stron oraz świadków postępowania.
Art. 27. Przed przystąpieniem do badania akt Członkowie Komisji składają uroczystą przysięgę wiernego wypełniania zadań i zachowania tajemnicy urzędowej, zgodnie z przepisami prawa kanonicznego.
Art. 28. Przed podjęciem prac, a także po wznowieniu zawieszonych prac, każdy Członek Komisji składa pisemne oświadczenie, że nie występuje u niego konflikt interesów zawodowych i etycznych w związku z podjętymi pracami w Komisji.
Art. 29. Członkowie Komisji zobowiązani są nie tylko do zachowania tajemnicy urzędowej, ale również do zachowania powściągliwości w wypowiadaniu się na temat swojej pracy i roli w Komisji oraz prac Komisji w ogólności.
Art. 30. Do przesłuchań prowadzonych przez Komisję stosuje się odpowiednio przepisy prawa kanonicznego o przesłuchaniu świadków oraz standardy przyjęte w europejskiej kulturze prawnej.
Art. 31. Komisja nie jest powołana do orzekania o winie, jednakże Komisja może złożyć wniosek do Biskupa Sosnowieckiego o przeprowadzenie dochodzenia wstępnego zgodnie z kan. 1717 KPK lub złożyć wniosek o powiadomieniu policji lub prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa.
Art. 32. Komisja może dzielić się na grupy, zgodnie z kompetencjami jej Członków i zasadą ekonomii działania, dla jak najlepszej realizacji celu, w jakim została powołana.
VI. Zawieszenie prac Komisji
Art. 33 - §1. Prace Komisji ulegają zawieszeniu w sytuacji wakatu Stolicy Biskupiej.
§2. W tej sytuacji administrator diecezjalny odbiera sprawozdanie częściowe podpisane przez wszystkich Członków Komisji, a także wszystkie dotychczas zebrane dokumenty i akta pracy Komisji.
§3. Sekretarz Komisji przy kontrasygnacie Przewodniczącego zabezpiecza dane elektroniczne i zapisuje je na dodatkowy nośnik danych, który następnie przekazuje się administratorowi diecezjalnemu.
§4. W razie wakatu Stolicy Biskupiej i przeszkody ze strony administratora diecezjalnego, jego funkcje spełnia Oficjał Sądu Biskupiego w Sosnowcu
§5. Podczas wakatu Stolicy Biskupiej zawieszeniu ulega czas przedawnienia w kwestii podpisanej przez Członków Komisji klauzuli poufności i zachowania tajemnicy.
Art. 34 - §1. Prace Komisji mogą ulec zawieszeniu w całości lub w części decyzją Biskupa Sosnowieckiego wydaną w formie dekretu.
§2. Przepisy o przekazaniu dokumentów i akt prac Komisji oraz sporządzenia sprawozdania częściowego z art. 33 o wakacie Stolicy Biskupiej, stosuje się odpowiednio, z zachowaniem zasady proporcjonalności.
§3 Zawieszeniu ulega czas przedawnienia w kwestii podpisanej przez Członków Komisji klauzuli poufności i zachowania tajemnicy.
Art. 35 - §1. Komisja za zgodą Biskupa Sosnowieckiego może zawiesić w całości lub części swoją działalność, gdy ze względu na prowadzone paralelne postępowanie administracyjne lub sądowe istnieje uzasadnione przekonanie, że zebrany w postępowaniu przed innym organem państwowym lub instytucją kościelną materiał lub podjęte przez władzę publiczną lub władzę kościelną rozstrzygnięcie będą przydatne dla bezpośredniej realizacji celów Komisji i zgodnie z zasadą ekonomii postępowania.
§2. Decyzja o zawieszeniu prac podjęta jest zwykłą większością głosów przy obecności dwóch trzecich Członków Komisji. Przewodniczący pisemnie komunikuje decyzję Komisji Biskupowi Sosnowieckiemu wraz z krótkim uzasadnieniem racji.
§3. Przepisy o przekazaniu dokumentów i akt prac Komisji oraz sporządzenia sprawozdania częściowego z art. 33 o wakacie Stolicy Biskupiej, stosuje się odpowiednio, z zachowaniem zasady proporcjonalności.
§4. Zawieszeniu ulega czas przedawnienia w kwestii podpisanej przez Członków Komisji klauzuli poufności i zachowania tajemnicy.
Art. 36 - §1. Członek Komisji w warunkach niedających się pogodzić z rzetelnym i obiektywnym uczestnictwem (np. konflikt interesów) w pracach Komisji lub w sytuacji uniemożliwiającej działanie na rzecz Komisji zobowiązany jest do zawieszenia swojej działalności do czasu zakończenia przeszkody.
§2. Decyzja Członka Komisji przekazywana jest Biskupowi Sosnowieckiemu pisemnie za pośrednictwem Przewodniczącego Komisji wraz z krótkim uzasadnieniem.
§3. Zawieszeniu ulega czas przedawnienia w kwestii podpisanej przez Członków Komisji klauzuli poufności i zachowania tajemnicy.
VII. Spory kompetencyjne
Art. 37. Komisja jest niezależna od urzędów tworzących Kurię Diecezjalną i innych Komisji powołanych przez Biskupa Diecezjalnego.
Art. 38. Kwestie sporne odnoszące się do kompetencji Komisji i jej działań na terenie Diecezji Sosnowieckiej rozstrzyga Biskup Sosnowiecki zgodnie ze swoim munus wynikającym z kan. 381§1 KPK.
Art. 39. W sytuacji braku porozumienia, decyzją Biskupa Sosnowieckiego i za jego pośrednictwem sprawa może być przekazana do odpowiednich organów Stolicy Apostolskiej.
VIII. Zakończenie prac Komisji
Art. 40 - §1. Biskup Sosnowiecki może w każdym czasie zakończyć prace Komisji decyzją własną wynikającą z kan. 381§1 KPK, z zastrzeżeniem poszanowania ustaw specjalnych i decyzji Stolicy Apostolskiej.
§2. W takiej sytuacji Komisję uważa się za rozwiązaną i stosuje w sposób analogiczny przepisy o zakończeniu prac Komisji, z zachowaniem specyfiki niekompletności wykonania celu bezpośredniego.
Art. 41 - §1. Po wykonaniu przez Komisję zadania wyznaczonego w dekrecie erygującym lub po upływie ustalonego decyzją Biskupa Sosnowieckiego terminu, Komisja sporządza sprawozdanie kończące Jej pracę w postaci raportu końcowego uchwalonego zwykłą większością głosów przy obecności dwóch trzecich Członków Komisji.
§2. Raport zawiera informacje o:
1º przebiegu prac;
2º zastosowanej metodologii;
3º przedstawieniu zebranych dowodów;
4º opisu zaistniałych faktów ustalonych w wyniku prac Komisji;
5º ocenie merytorycznej ujawnionych faktów;
6º wnioskach dotyczących badanych spraw;
7º propozycji Komisji zmian w organizacji i działaniu Diecezji Sosnowieckiej;
8º propozycji de lege ferenda mieszczących się w zakresie uprawnień legislacyjnych Biskupa Diecezjalnego.
§3. Raport może zawierać inne informacje istotne dla pełnego i rzetelnego przedstawienia prac Komisji.
§4. Członek Komisji, który nie zgadza się z częścią lub całością raportu końcowego może zgłosić w formie pisemnej głos odrębny. Do przyjęcia głosu odrębnego wymagane jest jego pisemne uzasadnienie.
§5. O upublicznieniu w całości lub części sprawozdania Komisji wraz z ewentualnymi głosami odrębnymi decyduje Biskup Sosnowiecki w formie dekretu, który stanowi ostatni dokument akt Komisji.
IX. Przepisy końcowe i zasady interpretacyjne
Art. 42. Każdorazowa zmiana Statutu wymaga wydania dekretu Biskupa Sosnowieckiego lub osoby przez niego delegowanej.
Art. 43. Przepisy Statutu podlegają interpretacji ścisłej.
Art. 44. W sprawach nieuregulowanych stosuje się kanony Kodeksu Prawa Kanonicznego.
Statut stanowi załącznik do dekretu powołania Komisji ds. Rozeznania i Rozwoju Diecezji Sosnowieckiej z dnia 21 września 2024 r. (L.dz. 1469/2024).
Statut Komisji zatwierdzono dnia 21 września 2024 r.
+Artur Ważny
Biskup Sosnowiecki
ks. dr Mariusz Karaś
Kanclerz
