"Barbórka" w Bolesławiu

Od pokoleń dzień wspomnienia świętej Barbary był − i okazuje się, że nadal jest − najważniejszym dniem w roku dla górników wszystkich kopalń, jakie kiedykolwiek, aż po koniec drugiej dekady XXI wieku, prowadziły wydobycie cennej rudy w rejonie olkusko-bolesławskim.

Tradycja nakazywała, aby rozpoczynać ten dzień udziałem we mszy świętej, a tak się składa, że zawsze były to uroczyste celebracje. Załogi poszczególnych kopalń ze swoimi sztandarami gremialnie udawali się w tym dniu do kościoła.   

W bolesławskim kościele sprawowana była msza święta w intencji czynnych i emerytowanych górników oraz ich rodzin, zamówiona tym razem przez dyrekcję Zakładów Górniczo-Hutniczych „Bolesław”. Uroczystą celebrę sprawował dziekan dekanatu sławkowskiego, proboszcz bolesławskiej parafii, ks. Sylwester Kulka a kazanie wygłosił ks. Tomasz Sroczyński. Kazanie miało dwie części: w pierwszej było nawiązanie do rozpoczynającego się adwentu inicjującego nowy rok liturgiczny, a druga poświęcona była świętej Barbarze i górnikom.

W uroczystej mszy świętej uczestniczyli: Wójt Gminy Bolesław- Krzysztof Dudziński z małżonką oraz V-ce wójt Gminy Bolesław -Agata Borkiewicz, Prezes Zarządu, Dyrektor Naczelny ZGH „Bolesław”- Bogusław Ochab, Dyrektor Górniczy, Kierownik Ruchu Zakładu Górniczego, Paweł Grzebinoga z małżonką, Dyrektor Produkcji, Leszek Stencel z małżonką. Swoją obecność zaznaczyło Bractwo Kopackie w osobach Franciszka Rozmusa i dra inż. Andrzeja Gałasia (reprezentował Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN a także AGH Kraków). Była orkiestra ZGH w mundurach górniczych i poczet sztandarowy ze sztandarem ZGH „Bolesław”. Liczną grupą stawili się także bolesławscy górnicy.
 
Na wstępie orkiestra odegrała hymn górniczy a następnie proboszcz odmówił stosowne modlitwy przed ołtarzem świętej Barbary. Następnie w procesji zebrani udali się do ołtarza głównego. W procesji oprócz sztandaru ZGH brały udział także dwa pozostałe górnicze sztandary będące na wyposażeniu kościoła (dwa główne wcześniej zostały wyeksponowane przed ołtarzem patronki górników).

Msza rozpoczęła się od okadzenia ołtarza i krzyża. Słowo Boże i modlitwę wiernych odczytali: Mateusz Liszka i Krzysztof Sikora. Po kazaniu  miała miejsce procesja z darami ołtarza. W jej składzie osobowym nie zabrakło Wójta Gminy Bolesław, Krzysztofa Dudzińskiego i Dyrektora Produkcji, Leszka Stencla a także reprezentantów Bractwa Kopackiego.

Warto tę krótką kronikarską notkę wzbogacić słowami kapłanów sprawujących najświętsza ofiarę. Oni jakby z boku patrząc, niejednokrotnie lepiej widzą, ich spojrzenie często sięga dalej, wykracza poza czysto rozumowe konotacje związane z ludzką pracą. Poniżej, na ile się dało, wiernie postaramy się przytoczyć ich słowa. 

We wprowadzeniu do mszy celebrans mówił:
„Czas naszego przygotowania na przyjście Pana.

Na progu adwentu staje przed nami święta Barbara, dziewica i męczennica, ta która złożyła piękne świadectwo swej wiary przez oddanie się Chrystusowi swego życia. Właśnie ona patronuje wszystkim tym, których życie jest zagrożone. W sposób szczególny obrali ją jako swoją patronkę górnicy i ci, którzy angażują się w trudną misję ratowania innych.

Z wielką radością witam dzisiaj w naszej świątyni górniczą brać z Panem Prezesem ZGH „Bolesław”, Bogusławem Ochabem z panami prezesami, dyrektorami. Witam władze samorządowe, ale nade wszystko gorąco witam wszystkich górników, i tych czynnych, wciąż pracujących jeszcze, i tych emerytowanych. Dziś dziękują oni Bogu za przepracowane lata, proszą o Boże błogosławieństwo. Jak kiedyś schodząc na szychtę, kłaniali się świętej Barbarze i w ten sposób oddawali jej cześć w wielu kapliczkach, tak dzisiaj chcą jej dziękować za jej opiekę i wszystko to, co otrzymują.

Pamiętamy także w tej modlitwie o wszystkich górnikach, którzy już odeszli do wieczności, a zwłaszcza o tych, którzy zginęli tragicznie w kopalniach chociażby tak, jak ostatnio w Jaworznie. Tam zginęło czterech górników, których również polecamy Bożemu Miłosierdziu.

Witam wszystkich obecnych na tej eucharystii, przedstawicieli Bractwa Kopackiego i wszystkich parafian. Włączmy się w tę wspólną modlitwę, bo przecież wszyscy z pracy górników korzystamy i wszyscy jesteśmy im winni wdzięczność. ”.

Gdy przyszedł czas na kazanie, duszpasterz w pierwszej części homilii nawiązał do czytań adwentowych, a więc do czasu oczekiwania na Narodzenie Jezusa Chrystusa. Często powtarzał słowo „czuwajcie!”. W drugiej części zwrócił się do górników:    

„Drodzy górnicy

U progu drogi wjazdowej do naszego kościoła wita was święta Barbara, która od ponad stu lat jest świadkiem i towarzyszką wielu górniczych wydarzeń w naszym regionie. Dzisiaj, w dzień jej wspomnienia, oddajemy hołd wszystkim górnikom olkusko-bolesławskich kopalń, którzy zostawili w nich lata swojego życia poświęcając je ciężkiej pracy, służbie. Dziś wyrażamy dobremu Bogu wdzięczność za każdego z was.

Wychodząc z domu do kopalni nieraz słyszeliście od swoich bliskich: „uważaj na siebie”, „idź z Bogiem”, lecz szczególnie słyszeliście wezwanie do czujności. Przed zjazdem do podziemi wspólnie modliliście się, śpiewaliście pieśni, dając wiarę, że uda wam się bezpiecznie zakończyć zmianę. Tam w podziemiach czyhało na was niebezpieczeństwo. Dużym zagrożeniem były pożary, oberwanie się skał, większy lub mniejszy zawał i woda. Chociaż skończyliście już służbę, zgodzicie się, że codzienne życie, jakby przypomina kopalnię. Nieraz zdarzają się silne tąpnięcia, ciemności, pojawiają się problemy, a często wychodzi się z nich po ciemku, tak jakby po omacku, bez światła. Dziś wasza karbidka świeci przy tabernakulum − ratunek jest zawsze jeden, to Chrystus.

Święta Barbara, która patrzy dziś na was z bocznego ołtarza, nie podaje wam pilota do telewizora, smartfona, czy słuchawek, ale kielich z najświętszym sakramentem bo komunia święta to ratunek, to sposób na życie. W dodatku nakazuje, i o to was prosi, byście chodzili na msze święte i bardzo często karmili się ciałem Chrystusa. U boku świętej Barbary znajdziemy jeszcze miecz, miecz do walki szczególnie o wiarę, o prawość sumienia. On przypomina, abyśmy nie byli obojętni wobec tego wszystkiego co zagraża naszej wierze. Właśnie święta Barbara umie bronić Chrystusa, a nie jest to łatwy i przyjemny kompromis.

Czuwajcie, bo nie wiecie kiedy nadejdzie godzina Jego przyjścia.

We wtorek dotarła do nas tragiczna wiadomość o śmierci górników w kopalni „Sobieski” w Jaworznie. Drodzy górnicy może niejednokrotnie byliście świadkami odejścia waszych braci, waszych kolegów, przyjaciół. Dziś prosimy, aby święta Barbara patronka dobrej śmierci wyprosiła im nadzieję wieczności, a ich rodzinom dała pociechę w Bogu. Drodzy, dalej czuwajcie nad pięknymi waszymi tradycjami, podtrzymujcie, pielęgnujcie, przekazując je dalej kolejnym pokoleniom. My dzisiaj prosimy dobrego Boga, aby za pośrednictwem świętej Barbary wejrzał na nasze życie osobiste i rodzinne i dawał nam pokój, nadzieję, dobre zdrowie i siły.

Szczęść Boże”.

Na zakończenie liturgii proboszcz, ks. Sylwester Kulka podziękował wszystkim zaangażowanym w przygotowanie uroczystości a także uczestniczącym w tym ważnym dla tutejszej społeczności wydarzeniu.

Całość uzupełnia galeria zdjęć autorstwa pana Franciszka Rozmusa.

Jan Ryszard Chojowski

Barbórka w Bolesławiu (fot. Franciszek Rozmus)