Instrukcja Biskupa o Peregrynacji Krzyża Papieskiego

Sosnowiec, 22 stycznia 2022r.

INSTRUKCJA
dotycząca peregrynacji
krzyża i relikwii św. Jana Pawła II
w Diecezji Sosnowieckiej
w dniach
2 marca ‒ 31 października 2022 roku

 

1. W dniach od 2 marca do 31 października 2022 r. Kościół sosnowiecki będzie przeżywał w parafiach całej diecezji peregrynację krzyża, przy którym modlił się św. Jan Paweł II podczas drogi krzyżowej w Koloseum 25 marca 2005 r. i relikwii św. Jana Pawła II. Centralnym wydarzeniem peregrynacji będzie nawiedzenie Bazyliki Katedralnej w Sosnowcu 25 marca 2022r. w XXX rocznicę powstania diecezji sosnowieckiej.

2. Celem peregrynacji jest odnowa duchowa życia modlitwy i życia sakramentalnego we wspólnotach parafialnych oraz w życiu osobistym każdego członka Ludu Bożego, a także prośba i dziękczynienie za ustanie pandemii.

3. Obecność krzyża i relikwii św. Jana Pawła II w parafii, ma być narzędziem nawrócenia i pogłębienia relacji z Bogiem. Czas peregrynacji i adoracji winien stać się szkołą odkrywania owoców i znaczenia w życiu osobistym sakramentu chrztu św. i bierzmowania. Będzie sposobnością do pogłębionego spojrzenia na sakrament pojednania, do ożywienia praktyki duchowego kierownictwa oraz do dziękczynienia Panu Bogu za tajemnicę odkupienia.

I. Przygotowanie do peregrynacji: 

1. Przygotowaniem do peregrynacji winny być misje parafialne. Jednak w parafiach, w których miały one miejsce kilka lat temu, można zorganizować renowację misji lub rekolekcje o Krzyżu Świętym. Nade wszystko zachęcamy do przeprowadzenia misji bądź rekolekcji w trakcie samej peregrynacji. Nawiedzenie parafii przez krzyż oraz relikwie św. Jana Pawła II może być, na przykład, ich zwieńczeniem lub wydarzeniem rozpoczynającym. Misjonarze i rekolekcjoniści w głoszonym słowie powinni odwoływać się szczególnie do nauczania św. Jana Pawła II, między innymi do encyklik Dives in misericordia i Redemptor hominis.

2. Jeśli całodobowy czas obecności krzyża i relikwii św. Jana Pawła II w parafii nie może być bezpośrednio poprzedzony misjami lub rekolekcjami, to należy urządzić dzień skupienia w niedzielę poprzedzającą peregrynację oraz kilka dni słuchania Słowa Bożego i sprawowania sakramentu pokuty.

3. Przez kilka tygodni poprzedzających peregrynację, należy zachęcać wiernych do czynnego udziału w tym przygotowaniu duchowym oraz w samej uroczystości.

4. W trackie trwania peregrynacji (od 2 marca do 31 października 2022 roku), we wszystkich parafiach Diecezji sosnowieckiej, należy odmawiać specjalną modlitwę o owoce peregrynacji krzyża i relikwii św. Jana Pawła II. (Tekst modlitwy zostanie przekazany do każdej parafii).

5. Program dni przygotowania duchowego może zawierać:

a) Uroczyste Apele Jasnogórskie.

b) Msze św. z okolicznościową homilią lub świadectwem osób, których życie jest szczególnie związane z krzyżem.

c) Dodatkowe Msze św. z udziałem dzieci i młodzieży ze specjalną homilią.

d) Rozbudowane liturgicznie nabożeństwo drogi krzyżowej oraz Koronki do Miłosierdzia Bożego z konferencją.

e) Pełne przygotowania Mszy św. przez zespoły liturgiczne osób świeckich.

f) Różaniec i droga krzyżowa w oparciu o przygotowane materiały.

g) Nabożeństwo pokutne ze spowiedzią.

h) Spotkania okolicznościowe w ramach parafialnych grup formacyjnych poświęcone tematyce krzyża, sakramentom inicjacji i pokuty. Mogą się one odbyć w godzinach popołudniowych lub w stałych terminach spotkań grup.

i) Po Mszy św. montaż słowno–muzyczny o krzyżu i św. Janie Pawle II przygotowany przez wspólnoty parafialne. 

6. W przygotowaniu dalszym parafian należy wykorzystać katechezę parafialną i szkolną. Należy wcześniej zaproponować wiernym lekturę specjalnych wydawnictw lub obejrzenie i wysłuchanie płyt czy filmów poświęconych tematyce krzyża.

7. Szczególne znaczenie, zarówno w czasie przygotowania jak i peregrynacji, powinno mieć sprawowanie sakramentu pokuty. Należy umożliwić wiernym właściwe (pod względem czasu i przebiegu) korzystanie ze spowiedzi. Trzeba zadbać o odpowiednią liczbę szafarzy, korzystając z pomocy w ramach dekanatu, ale również z pomocy międzydekanalnej. Spowiednicy rozpoczynają sprawowanie sakramentu pokuty przynajmniej 30 minut przed każdą Mszą św.

8. W ramach przygotowania duchowego należy zachęcić wiernych do dobrowolnych aktów umartwienia i pokuty w intencji Kościoła, Ojca Świętego i Ojczyzny, obrony życia, nawrócenia grzeszników czy złożenia osobistego wotum. Z racji na problem uzależnienia alkoholowego i obecności w życiu współczesnych innych zniewoleń, do wykorzystania jest Parafialna Księga Trzeźwości. Takim wotum może być zatem wpis do Księgi zawierający czasowe lub stałe wyrzeczenie się spożywania alkoholu lub innych używek. Należy zachęcić wiernych, aby na czas peregrynacji odświętnie udekorowali świątynię, ulice i swoje domy.

9. Porządek w czasie uroczystości powinny zapewnić powołane przez proboszcza służby porządkowe we współpracy z władzami samorządowymi, policją, strażą pożarną i służbą zdrowia.

II. Uroczystość peregrynacji: 

1. Dzień peregrynacji rozpoczyna się uroczystą procesją i powitaniem krzyża i relikwii św. Jana Pawła II, a kończy się dnia następnego nabożeństwem Koronki do Miłosierdzia Bożego bądź Mszą św. o godz. 15.00. Po Koronce samochód-kaplica opuszcza wraz z krzyżem i relikwiami św. Jana Pawła II parafię i udaje się do następnej parafii.
2. Uroczystości peregrynacyjne mogą przebiegać według następującego programu:

a) Przed przyjazdem samochodu–kaplicy z krzyżem i relikwiami św. Jana Pawła II,
o ustalonej godzinie, w odległości kilkuset metrów od kościoła – np. przy krzyżu lub w innym stosownym miejscu, ustawia się procesja w następującym porządku:
* ministranci z kadzielnicą i łódką,
* ministrant z krzyżem w otoczeniu dwóch ministrantów ze świecami,
* wierni z chorągwiami i feretronami,
* ministranci i lektorzy, asysta,
* siostry zakonne,
* księża w stroju chórowym,
* proboszcz w komży, stule i kapie koloru czerwonego,
* wierni do niesienia krzyża (np. ojciec rodziny, matka, przedstawiciele młodzieży lub innych stanów).
* pozostali uczestnicy uroczystości ze świecami lub lampionami. 

b) W czasie oczekiwania na przyjazd krzyża i relikwii św. Jana Pawła II należy prowadzić wspólne śpiewy i modlitwy. Po przybyciu samochodu–kaplicy wyrusza procesja do świątyni. W tym czasie śpiewa się: „Krzyżu Chrystusa bądźże pochwalony”, a następnie Koronkę do Bożego Miłosierdzia i pieśni o krzyżu.

c) Gdy procesja dochodzi do świątyni, biją dzwony.

d) Po ustawieniu krzyża i relikwii św. Jana Pawła II w prezbiterium obok ołtarza, ksiądz proboszcz nakłada kadzidło i okadza krzyż oraz relikwie. W tym czasie śpiewa się: „Święty Boże”. Wartę honorową przy krzyżu pełnią strażacy, harcerze, ministranci i członkowie innych wspólnot.

e) Po okadzeniu krzyża i relikwii św. Jana Pawła II, proboszcz uroczyście proklamuje (śpiewa) fragment Ewangelii mówiący o krzyżu.

f) Słowo powitania krzyża i relikwii św. Jana Pawła II oraz hołd Chrystusowi ukrzyżowanemu składa proboszcz i delegacje wiernych.

g) Mszy św. wieczornej przewodniczy zaproszony przez księdza proboszcza biskup, proboszcz lub inny kapłan. Kapłani pełnią dyżur w konfesjonałach.

h) Uroczysta Msza św. o krzyżu na rozpoczęcie peregrynacji:
* szaty czerwone,
* po modlitwie po Komunii św. akt zawierzenia parafii Miłosierdziu Bożemu,
* błogosławieństwo końcowe,
* Apel Jasnogórski,
* oddanie czci relikwiom św. Jana Pawła II.

i) Wystawienie Najświętszego Sakramentu w monstrancji na ołtarzu:
* adoracja eucharystyczna, według porządku ustalonego w parafii,
* około godz. 22.00 ‒ konferencja o Miłosierdziu Bożym oraz nabożeństwo pokutne i możliwość korzystania z sakramentu pokuty, także w nocy. Można również odprawić nabożeństwo drogi krzyżowej lub inne, według uznania duszpasterzy.
* przed rozpoczęciem Mszy św. o północy – nabożeństwo uczczenia krzyża,
* błogosławieństwo i schowanie Najświętszego Sakramentu.

j) Msza św. o północy. Wskazana jest koncelebra księży pochodzących z parafii. Przez cały czas trwania peregrynacji w parafii, również w nocy, ksiądz proboszcz troszczy się o stałą obecność kapłanów służących posługą sakramentu pojednania (tzw. „noc konfesjonałów”).

k) Ciąg dalszy adoracji prowadzonej przez wspólnoty i ruchy kościelne. Zaleca się też podczas adoracji wyodrębnić czas na osobistą modlitwę w ciszy.

l) Rano Msza św. dla osób pracujących (godz. 6.30 lub 7.00). Można też śpiewać Godzinki o Bożym Miłosierdziu lub o krzyżu świętym. 

m) W godzinach przedpołudniowych zaleca się celebrację Mszy św. z udziałem chorych (np. o godz. 10.00), członków Żywego Różańca lub innych wspólnot; po homilii można udzielić namaszczenia chorych.

n) Ciąg dalszy adoracji Najświętszego Sakramentu oraz inne nabożeństwa adoracyjne:
* nabożeństwo drogi krzyżowej – dzieci (odpowiedzialni katecheci i nauczyciele)
* nabożeństwo drogi krzyżowej – młodzież (odpowiedzialni katecheci i nauczyciele)
* nabożeństwo drogi krzyżowej z udziałem samotnych, biednych i bezrobotnych (odpowiedzialny Parafialny Zespół Caritas i grupy charytatywne).
Przy trwającym wystawieniu Najświętszego Sakramentu można odprawić drogę krzyżową bez przechodzenia od stacji do stacji.
* adoracja krzyża
* nabożeństwo różańcowe
* nabożeństwo odnowienia przyrzeczeń chrzcielnych
Propozycje nabożeństw zostaną przekazane z materiałami liturgicznymi.

o) Przed zakończeniem peregrynacji krzyża o godz. 15.00 ‒ Koronka do Miłosierdzia Bożego.

p) Akt zawierzenia parafii Miłosierdziu Bożemu:
• błogosławieństwo dewocjonaliów, zwłaszcza krzyży,
• podziękowania Chrystusowi za nawiedzenie parafii w tajemnicy krzyża oraz w znaku relikwii św. Jana Pawła  II (dzieci, młodzież, dorośli i proboszcz),
• błogosławieństwo końcowe.

q) Jeśli czas pozwala można również odprawić Eucharystię na zakończenie peregrynacji.

r) Procesja do samochodu–kaplicy (przy biciu dzwonów) przed kościołem:
• porządek procesji taki, jak na rozpoczęcie,
• procesji towarzyszy śpiew: „Chrystus Wodzem, Chrystus Królem”,
• przejazd do następnej parafii.

3. Opiekunami krzyża oraz relikwii św. Jana Pawła II będą następujący kapłani: ks. Andrzej Nackowski, ks. Karol Nędza, ks. Paweł Tracz. Wymienieni kapłani będą przygotowani, aby głosić konferencje dotyczące krzyża w ramach przygotowania do peregrynacji lub w jej trakcie.

4. Ofiary zbierane podczas Mszy św. rozpoczynającej peregrynację w parafii będą przeznaczone na wsparcie miejsc szczególnie związanych z krzyżem (Hospicjum Sosnowieckie im św. Tomasza Apostoła, Diecezjalny Dom Matki i Dziecka Caritas Diecezji Sosnowieckiej, Dom św. Józefa w Będzinie). Zebrane ofiary należy przekazać do kasy kurii.

5. Proboszczowie powinni zatroszczyć się o to, aby zebrano dokumentację (teksty homilii, czuwań, fotografie, nagrania i inne) z czasu przygotowania duchowego i peregrynacji, która posłuży do przygotowania dokumentacji diecezjalnej.

6. Biskup sosnowiecki wyda dekret dotyczący udzielenia kapłanom specjalnych uprawnień z okazji peregrynacji krzyża i relikwii św. Jana Pawła II w naszej diecezji.

7. Zostaną przygotowane specjalne pomoce liturgiczno–duszpasterskie: Modlitwy
i celebracje (Mszał), materiały duszpasterskie oraz tekst modlitwy o owoce peregrynacji krzyża i relikwii św. Jana Pawła II w diecezji sosnowieckiej.

8. W tygodniku katolickim „Niedziela”, w dodatku diecezjalnym, będzie pojawiać się relacja z trasy peregrynacji krzyża i relikwii św. Jana Pawła II. Aktualne wiadomości będą dostępne na diecezjalnej stronie internetowej.

9. Szczegółową informację na temat trasy peregrynacji krzyża i relikwii św. Jana Pawła II w diecezji sosnowieckiej zawiera załącznik do Instrukcji.

 

III. Owoce peregrynacji: 

1. Owocem peregrynacji może być:

‒ wspólnotowe czy też indywidualne nabożeństwo, w godzinie męki Pana Jezusa na krzyżu o godz. 15.00, jako praktyka godziny miłosierdzia w parafii,
‒ comiesięczna adoracja Najświętszego Sakramentu w miesięcznicę peregrynacji w parafii (np. adoracja po Mszy wieczornej, zakończona Apelem Jasnogórskim oraz oddaniem czci relikwiom św. Jana Pawła II),
‒ odnowienie życia sakramentalnego przez powrót do praktyki pierwszych piątków miesiąca jako wynagrodzenia za własne grzechy i niewierności naszych najbliższych,
‒ cotygodniowa praktyka obecności na Mszy św. jako forma rodzinnego świętowanie daru obecności Boga pośród swego ludu,
‒ akt zawierzenia parafii Bożemu Miłosierdziu, ponawiany w niedzielę podczas Mszy św. jako przypomnienie o wdzięczności Bogu za dar miłosierdzia,
‒ ożywienie życia modlitewnego poprzez codzienny akt osobistego oddania i rozważanie tajemnicy krzyża w naszych rodzinach, szczególnie w chwilach doświadczeń i trudów dnia codziennego,
‒ różaniec święty ożywiający życie w parafii ‒ tworzenie nowych róż różańcowych, które pozwolą jeszcze intensywniej kontemplować z Maryją tajemnice objawienia Jezusa Chrystusa i powierzać Jej sprawy Kościoła, Ojczyzny, parafii, rodzin, każdego z nas,
‒ uwrażliwienie na czynną pomoc bliźniemu, nade wszystko przez rozwój działalności Caritas parafialnej i tworzenia kół Caritas w szkołach,
‒ przypomnienie i praktyka uczynków miłosierdzia, co do ciała i co do duszy,
‒ tworzenie trwałych „znaków” peregrynacji w parafii przez zakładanie świetlic, gdzie dzieci i młodzież otoczona opieką duszpasterzy i wolontariuszy spędza czas, np. wykorzystując go na zajęcia dydaktyczne, naukę języków, godziwy wypoczynek i rozrywkę,
‒ dostrzeżenie w parafiach osób niepełnosprawnych i tworzenie razem z diecezjalną Caritas i lokalnymi samorządami warsztatów terapii zajęciowych, profesjonalna pomoc ludziom chorym przez zakładanie hospicjów domowych i stacji opieki Caritas,
‒ stworzenie stałego wolontariatu, aby nieść nadzieję osobom chorym, samotnym, uzależnionym – to propozycja szczególnie dla młodzieży.

 

IV. Uwagi dodatkowe:

1. Tymczasowym miejscem przechowywania krzyża i relikwii św. Jana Pawła II będzie kaplica w Domu Szilo w Czeladzi.

2. W każdej parafii należy przygotować zaproszenia dla wiernych, informujące o misjach czy rekolekcjach oraz o uroczystości peregrynacji.

3. Wspólnoty zakonne i inne instytucje kościelne, które posiadają kaplice publiczne lub półpubliczne, mogą również przeżywać peregrynację w terminach, które ustalą z dyrektorem Wydziału Duszpasterstwa Ogólnego.

V. Modlitwa o owoce peregrynacji krzyża i relikwii św. Jana Pawła II do odmawiania w parafiach diecezji sosnowieckiej od 2 marca do 31 października 2022 r.

Boże, Ojcze miłosierny, który objawiłeś swoją miłość w Twoim Synu Jezusie Chrystusie i wylałeś ją na nas w Duchu Świętym Pocieszycielu.

Tobie powierzamy naszą parafię i całą sosnowiecką diecezję. W czasie peregrynacji krzyża przybędziesz do nas, aby pochylić się nad grzesznymi, by uleczyć słabości i pomagać przezwyciężać wszelkie zło.

Niech krzyż Twojego Syna przemienia ciemne noce smutku w poranki nadziei. Niech jego przyjęcie rodzi w naszych sercach zbawienie i owocuje spokojem. Prowadź nas po bezpiecznych ścieżkach tu na ziemi tak, abyśmy kiedyś znaleźli się w niebie.

Przez wstawiennictwo św. Jana Pawła II prosimy, udziel nam łaski, abyśmy korzystając z daru miłosiernej miłości Boga, sami stawali się coraz bardziej miłosierni wobec braci. Amen.

Instrukcja wchodzi w życie z dniem dzisiejszym.

 

+ Grzegorz Kaszak
Biskup Sosnowiecki

Ks. dr Mariusz Karaś
Kanclerz