Rozpoczynamy miesiąc czci NSPJ

Rozmowa z o. Tadeuszem Michałkiem, sercaninem z parafii Podwyższenia Krzyża Św. w Sosnowcu Środuli, diecezjalnym moderatorem Straży Honorowej NSPJ, o kulcie Jezusowego Serca i diecezjalnych obchodach 250-lecia uroczystości ku Jego czci.

Od 250 lat obchodzimy uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa. Na co ma ona zwracać naszą uwagę?

Istotnie obecny rok jest związany z przeżywaniem jubileuszu 250-lecia ustanowienia liturgicznego Święta ku czci Najświętszego Serca Pana Jezusa. To zatem ważny czas dla całego Kościoła. Bez wątpienia należy na nowo dostrzec potrzebę i aktualność kultu Najśw. Serca Pana Jezusa.

Kult ten, jak wiemy, ma swe mocne zakorzenienie w Objawieniu i bogate dzieje. Nie brakowało głębokiej wiary ludu Bożego, refleksji teologicznej, świadectwa pobożności tylu świętych i mistyków (św. Anzelm, św. Gertruda, św. Mechtylda, św. Jan Eudes). Ważnym momentem dla jego rozwoju były objawienia, których doświadczała św. Małgorzata Maria Alacoque. W nich zostały określone natura, cel i praktyki kultu Najświętszego Serca Jezusowego.

Największe objawienie miało miejsce w niedzielę w oktawie Bożego Ciała w 1675 roku. Św. Małgorzata Maria klęcząc przed Najświętszym Sakramentem, zobaczyła Chrystusa, który ukazawszy jej swoje Serce, wypowiedział słowa: "Oto Serce, które tak bardzo ludzi ukochało". W XVII wieku (był to okres wielkiego zamętu, smutku) sam Jezus przypomniał z taką sugestywną mocą i miłością, że "Bóg jest Miłością". Serce – centrum osoby, wyraża to źródło, z którego wypływa nieskończony strumień miłości. Warto wspomnieć, że 6 lutego 1765 roku papież Klemens XIII w Dekrecie pozwolił biskupom polskim i rzymskiemu Arcybractwu Najświętszego Serca Jezusowego na obchodzenie liturgicznego święta ku czci Serca Jezusa. Dekretem tym Stolica Apostolska chciała się przyczynić do rozwoju istniejącego już i żywotnego kultu Serca Jezusowego, którego celem było «odnowić, przy pomocy symbolu, pamięć o miłości Boga», jaką Zbawiciel oddał siebie samego na ofiarę przebłagalną za ludzkie zbrodnie". Później Święto to zostanie już poszerzone na cały Kościół. Wielkie będzie znaczenie kolejnych papieży: Piusa IX, Leona XIII, Piusa XII oraz papieża Pawła VI i Jana Pawła II.

Skąd w katolikach taka cześć dla tajemnicy Boskiego Serca? Tradycyjnie uczestniczymy w nabożeństwach czerwcowych, wiele kościołów nosi ten tytuł, niemal w każdym jest obraz pokazujący Jezusa z sercem na wierzchu – skąd taki "anatomiczny" kult, który w dzisiejszych czasach logiki i nauki może być niezrozumiały?

"Będą patrzeć na Tego, którego przebodli" (por. J 19,37). Ten zapis ewangeliczny stoi u podstaw całej tradycji kultu Serca Bożego. Otwarte Serce Boga to droga powrotna do raju – dla grzesznego człowieka, jak i całej ludzkości. Kult Jezusowego Serca prowadzi nas, wierzących do samego centrum czy sedna duchowości chrześcijańskiej, która opromienia całe życie. W kulcie tym należy się bowiem skupiać nie tyle na sercu fizycznym – aczkolwiek Jezus jako człowiek ma i serce fizyczne – ale nade wszystko na sercu "duchowym". W tym sensie wyrażenie "serce" niesie ze sobą głęboką treść biblijną. Serce bowiem wyraża całe duchowo-intelektualne, wolitywne i emocjonalne życie osoby. W przypadku Serca Jezusa jest to Osoba Boska.

W kulcie tym zatem czcimy głębię boskiego Jestestwa, przybliżamy się do Boga "który jest Miłością". Miłością objawioną w Piśmie św., najmocniej wyrażoną w tajemnicy dokonanego w Chrystusie Odkupienia. W kulcie Jezusowego Serca stajemy pod krzyżem jak Maryja, św. Jan i inne kobiety, aby wpatrywać się w samą Miłość, aby pozwolić się przepoić Boskiej i zbawczej łasce. W tym kontekście kult Jezusowego Serca jest najgłębszą i bodaj najważniejszą kontemplacją w duchowości chrześcijańskiej. Jest on przemienianiem swego życia w miłość ewangeliczną, bo Ci Boga miłują, którzy zachowują Jego przykazania.

Kult Chrystusowego Serca jest zatem nadzieją dla Kościoła i Świata. "Tam gdzie rozpanoszył się grzech, jeszcze obficiej rozlała się łaska" (św. Paweł) – tak bardzo zagubienie człowieka przywołuje miłosierną miłość Boga, która przywraca człowiekowi jego człowieczą twarz – odbicie samego Boga. Miłość wyrażone w Serce Jezusa przybliża i uobecnia nieskończoną oraz miłosierną Miłość samego Boga – Trójcy Przenajświętszej. Św. Jan Paweł II, podczas swej homilii wygłoszonej w Płocku (7 VI 1991), powiedział: "Kto widzi Syna, ten widzi i Ojca" (por. J 14,9), bo tylko "Syn zna Ojca" (por. Mt 11,27). ... Tak więc kluczem naszego poznania Boga jest Chrystus: Syn Boży i Syn Człowieczy, a w centrum tego poznania jest Serce. ... Aby miłość, która jest darem samego Boga, mogła stać się udziałem serca ludzkiego, trzeba, aby został przezwyciężony grzech. Tylko miłość ma tę moc, jest to bowiem miłość odkupieńcza, którą pulsuje Serce Syna Bożego.

Serce Boże jest symbolem i żywym obrazem nieskończonej miłości Jezusa Chrystusa, która nas pobudza do odwzajemniania się również miłością. Dlatego jest rzeczą najzupełniej odpowiednią poświęcenie się temu Najświętszemu Sercu.

Tradycyjnie odmawiamy w tym czasie Litanię do Serca Jezusowego, która opisuje wiele boskich przymiotów. Które z określeń tam zawartych jest dla Ojca szczególnie poruszające?

W istocie rzeczy wszystkie wezwania litanii niosą wielkie bogactwo treści wynikające z samego Objawienia. Wszystkie wkomponowują się w historię zbawienia i miłosiernej miłości Boga, który jest wierny danemu słowu, przymierzu i realizuje poprzez "dar swego Jednorodzonego Syna" dzieło odkupienia człowieka. Litania objawia i przybliża dramaturgię dzieła odkupienia, a nade wszystko objawionej w nim nieskończonej miłosiernej Miłości Boga.

Wezwania z litanii, które szczególnie nam zapadają w sercu i wypisują się na duszy to te: "Serce Jezusa dla nieprawości naszych starte", "Serce Jezusa pokoju i pojednanie nasze", "Serce Jezusa życie i zmartwychwstanie nasze". Widzimy jak bardzo przybliżają nas one do centrum duchowości chrześcijańskiej, wyrażają głębię mistyki i piękna modlitwy.

Co pchnęło Ojca w stronę zakonu sercanów? Jaki jest charyzmat tego zgromadzenia?

Historia każdego powołania jest szczególna i indywidualna. Pamiętam jak w mej młodości (byłem wówczas uczniem czwartek klasy liceum) pociągnął mnie charyzmat Księży Sercanów. Zetknąłem się z nim w pięknym, kilkustronicowym kalendarzu, który znalazł się w mym domu rodzinnym.

Istotą duchowości i charyzmatu Księży Sercanów jest przeżywanie całości życia zakonnego i kapłańskiego w duchu "miłości i wynagrodzenia" za grzechy świata, zawsze w jedności z Najświętszym Sercem Zbawiciela. Ważne jest apostolskie zaangażowanie na rzecz potrzebujących oraz płynące z ofiarnej i bezinteresownej miłości, poświęcania się na rzecz dobra wspólnoty Kościoła i drugiego człowieka. Nasz pasterska troska i oddanie Ludowi Bożemu ma mieć ten "smak" Jezusowego Serca, które zawsze promieniuje życzliwością, dobrocią, troską, oddaniem.

W wigilię uroczystości przeżyjemy diecezjalne święto ku czci Serca Jezusowego. Skąd taka inicjatywa i jak będzie przebiegać to spotkanie?

Inicjatywa ta zrodziła się kilka miesięcy temu podczas rozmowy ks. proboszcza Witolda Janusia SCJ z Księdzem Biskupem Grzegorzem Kaszakiem. Wydawało się rzeczą wskazaną i słuszną, aby tegoroczny rok jubileuszowy obejść jakoś szczególnie i podkreślić w ramach diecezji potrzebę odnowy i ożywienia potrzeby kultu Najświętszego Serca Pana Jezusa.

Zapraszamy zatem wiernych i duszpasterzy całej diecezji na to wspólne święto, abyśmy mogli jak najpiękniej uwielbić Bożą Miłość objawioną w otwartym na krzyżu Sercu Zbawiciela.

Spotkanie będzie miało miejsce 11 czerwca (czwartek), a zatem w Wigilię Uroczystości Najświętszego Serca Pana Jezusa. Początek o godz. 16.30 w kościele prowadzonym przez Księży Sercanów w Sosnowcu-Środuli. Po przywitaniu grup i pielgrzymów, będzie miała miejsce konferencja nt.: "Jubileusz i aktualność kultu Chrystusowego Serca", a następnie adoracja eucharystyczna. O g. 18 odprawiona zostanie uroczysta Msza św. pod przewodnictwem Księdza Biskupa Grzegorza Kaszaka. Serdecznie zapraszamy do udziału!

Szczególną formą kultu jest także Straż Honorowa. Proszę o przybliżenie informacji ilościowych dotyczących tych grup w diecezji oraz zasad działania i charyzmatu tego ruchu.

Kolebką Straży Honorowej Najświętszego Serca Pana Jezusa, która została założona w 1863 roku, jest klasztor sióstr Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny (sióstr wizytek) we francuskim mieście Bourg-en-Bresse. Nie tak dawno obchodziliśmy 150.lecie istnienia tej wspólnoty w Kościele, wspólnoty która ma rangę Arcybractwa. Wprowadza ona swoich członków w kult Najświętszego Serca Pana Jezusa.

Do szczególnych obowiązków członków Straży Honorowej należy nade wszystko wierne odprawianie Godziny Obecności przy Sercu Bożym. Każdy członek Straży Honorowej ofiarowuje Boskiemu Sercu w ciągu dnia jedną wybraną godzinę w duchu miłości i wynagradzania. Wstępując do Arcybractwa wybiera tę godzinę i codziennie ją przeżywa w jedności z Jezusowym Sercem. W czasie tej godziny, oddając się zwykłym zajęciom, członkowie Arcybractwa usiłują je wypełnić z większą wiernością, odwagą, skupieniem, z miłością ku Jezusowi i bliźnim. Zadaniem Godziny Obecności jest otoczenie Serca Pana Jezusa gronem kochających dusz, pragnących Go pocieszać i wynagradzać Mu swoją miłością i wierną pamięcią za obojętność i niewdzięczność ludzi, dla których Zbawiciel tyle wycierpiał.

Ponadto członkowie Straży Honorowej biorą udział (w miarę możliwości) we Mszy świętej wynagradzającej Bożemu Sercu za swoje grzechy i całego świata w I piątek miesiąca przyjmując Komunię św. wynagradzającą. Przyczyniają się swym życiem, przykładem, słowem i ofiarowanym Bogu cierpieniem do szerzenia kultu Najświętszego Serca Pana Jezusa. W miarę możliwości starają się nawiedzać Najświętszy Sakrament, w czwartek poprzedzający I piątek miesiąca odprawiają Godzinę Obecności. Ważne są także spotkania formacyjne, przynajmniej raz w miesiącu ma mieć miejsce spotkanie ze swym opiekunem – kapłanem, którzy podejmuje różne zagadnienia, zwłaszcza te służące pogłębieniu duchowości Najśw. Serca Pana Jezusa.

Członkowie Straży Honorowej modlitewną pamięcią obejmują nie tylko samych siebie i swoje rodziny, ale także całą parafię, Ojczyznę, Ojca Świętego i wszystkich, którzy takiej modlitwy potrzebują.

W naszej sosnowieckiej diecezji istnieje około 30 grup i wspólnot Straży. Niektóre z nich szybko starzeją się. Istnieje zatem potrzeba ożywienia tych wspólnot, jak i pogłębiania kultu Najśw. Serca Pana Jezusa. Osobiście jestem do dyspozycji w tej posłudze. Niektóre wspólnoty parafialne otworzyły się na taką możliwość.

ROZMAWIAŁ: JAROSŁAW CISZEK