Sosnowiec: Spotkanie edukacyjne dla młodzieży w Mediatece

Rok 2022 to na terenie Zagłębia czas świętowania wielu jubileuszy o charakterze religijno-historycznym. Właśnie tej tematyce poświęcono spotkanie edukacyjne dla młodzieży szkolnej, które odbyło 26 kwietnia w sosnowieckiej Mediatece. W wydarzeniu wziął udział bp Grzegorz Kaszak.

Współorganizatorami spotkania zatytułowanego Rocznice wpisane w historię Sosnowca i Zagłębia Dąbrowskiego byli m. in.: Diecezja Sosnowiecka, Miasto Sosnowiec, Rycerze Kolumba, Instytut Pamięci Narodowej, Hospicjum św. Tomasza w Sosnowcu oraz Instytut Zagłębia Dąbrowskiego.

Tematyczne prelekcje wygłosili zaproszeni goście:

- Małgorzata Czapla, prezes Hospicjum św. Tomasza, które obchodzi 25 swojej działalności;
- prof. Dariusz Nawrot (UŚ), dyrektor Instytutu Zagłębia Dąbrowskiego;
- ks. dr Michał Borda (WSB), dyrektor Wydziału Katechetycznego w Sosnowcu
- Andrzej Anasiak, przedstawiciel Rycerzy Kolumba, którzy w diecezji sosnowieckiej obchodzą 10-lecie istnienia;

Wystąpienie prof. Dariusza Nawrota przybliżyło zarys historii Sosnowca od momentu powstania na tym terenie stacji Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej (1859 r.), aż do lat 90. ubiegłego wieku.

- Sosnowiec ma wyjątkowy kształt urbanistyczny, gdyż nie posiada rynku, a jego centrum stanowi plac dworcowy. I właśnie biegnąca przy dworcu ulica 3 Maja stała się główną arterią komunikacyjną miasta i tam rozwijały się zabudowania. Z kolei druga ulica – prostopadła do 3 Maja, czyli ul. Modrzejowska – stała ulicą handlową tworzącego się Sosnowca. Ten szczególny układ urbanistyczny ma powielenie tylko w jednym miejscu w Polsce, tj. w Szczakowej. – zauważył prof. Nawrot.

Rozwój Zagłębia i Sosnowca na przełomie wieków owocuje niezwykle szybkim wzrostem liczby ludności (130 tys. mieszkańców), którzy byli mieszaniną na podłożu narodowościowym i religijnym.

- Właścicielami sosnowieckich fabryk były osoby pochodzenia niemieckiego, a więc protestanci, dlatego na terenie miasta powstał zbór protestancki. Nieistniejąca dziś, zniszczona przez Niemców słynna synagoga, była świadectwem obecności gminy żydowskiej. Sosnowiec to także rosyjscy urzędnicy wyznania prawosławnego – stąd w rejonie dzisiejszego „ślimaka” znajdowała się największa z cerkwi sosnowieckich.

I w końcu powstają kościoły katolickie, z których największy - dzisiejsza Katedra - powstał w 1901 r.. Należy jednak pamiętać, że pierwszym obiektem sakralnym na terenie Sosnowca, który powstał równocześnie z kształtowaniem się miasta w 1862 r., jest tzw. kościółek kolejowy. Został on zbudowany ze składek kolejarzy Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Był dla nich swoistą kapelanią, prowadzoną przez Paulinów z Jasnej Góry. – przypomniał prof. Nawrot.

Wątek religijny został rozwinięty przez ks. dr. Michała Bordę w prelekcji podsumowującej 30 lat istnienia Diecezji Sosnowieckiej:

- Spośród wszystkich wydarzeń, jakie składają się na historię diecezji sosnowieckiej od 1992 r. do dnia dzisiejszego, na szczególną uwagę zasługuje przede wszystkim wizyta Ojca Świętego Jana Pawła II w Sosnowcu, mająca miejsce w dniu 14 czerwca 1999 r. Przygotowania do wizyty obejmowały zarówno sferę duchową, jak i materialną. Obliczenia szacunkowe podają, że na spotkanie z Janem Pawłem II w Sosnowcu przybyło ok. 400 tys. osób: 320 tys. zgromadziło się na Placu Papieskim, 20 tys. - śledziło spotkanie z okolicznych bloków, zaś 60 tys. zebrało się na trasie przejazdu papieskiego papamobile. – zaznaczył ks. Borda.

Dyrektor Wydziału Katechetycznego w Sosnowcu wyliczył także podmioty i instytucje diecezjalne, które od 30 lat tworzą historię i teraźniejszość miejscowego Kościoła, wśród nich: parafie i ich kościoły, Kurię Diecezjalną i jej wydziały, Diecezjalne Centrum Służby Rodzinie i Życiu z ośrodkiem adopcyjnym, Dom Księży Emerytów w Będzinie (budowa w latach 2002-2006; oficjalne otwarcie w 2011 r.) oraz otwarty w tym roku Dom SZILO w Czeladzi, który stanowi centrum rekolekcyjno-szkoleniowe w Diecezji i jest widzialnym znakiem tegorocznych obchodów 30-lecia Diecezji Sosnowieckiej.

Zarysowany szeroki kontekst historyczno-religijny Sosnowca pozwolił kolejnym prelegentom na przedstawienie konkretnych inicjatyw działających obecnie w regionie Zagłębia.

Przedstawiciel działających od 10 lat w diecezji sosnowieckiej Rycerzy Kolumba – Andrzej Anasiak – przekonywał zebraną młodzież, że ideały rycerskie wciąż są aktualne, ponieważ obecnie stajemy przed tymi samymi wzywaniami, co przed wiekami, takimi jak opieka nad najsłabszymi i wykluczonymi czy pomoc potrzebującym:

- Rycerze Kolumba bardzo szybko odpowiedzieli na to, co się dzieje na Ukrainie. Otrzymywaliśmy informacje o tym, co jest pilnie potrzebne zarówno na froncie wojennym, jak i bliżej polskiej granicy, gdzie przebywają uchodźcy ze wschodniej części kraju. Odpowiedzieliśmy pomocą charytatywną: na Wielkanoc polscy Rycerze Kolumba przygotowali 10 tys. paczek żywnościowych dla rodzin ukraińskich, które dotarły do zbombardowanego Kijowa i Charkowa oraz na południe, do Odessy. – wskazał Andrzej Anasiak.

Świadectwo o pomocy najsłabszym i terminalnie chorym na terenie Sosnowca dała prezes Hospicjum im. św. Tomasza, które to dzieło świętuje w tym roku jubileusz 25 lat działalności.

- Powstaliśmy jako oddolny impuls. Na początku byliśmy nieformalną grupą przy parafii św. Tomasza na Pogoni. Nikt nam nie kazał, nikt nas nie przynaglał. To my sami, widząc ludzi chorych, a przez to pozostawionych często samych sobie, postanowiliśmy na początku zająć się tymi, którzy należeli do parafii pw. św. Tomasza. Stąd też nasza nazwa – pozostajemy wierni korzeniom z których wyrośliśmy. – wspominała Małgorzata Czapla dodając, że przez cały czas jego działalności udało się otoczyć opieką w sumie 10 tys. chorych.

- Jesteśmy stowarzyszeniem świeckim, ale opieramy się na wartościach chrześcijańskich. Gdyby nie Kościół, który reprezentuje tu dziś bp Grzegorz Kaszak, nasza sytuacja finansowa i strukturalna nie wyglądałaby należycie. Ksiądz Biskup od pierwszego momentu sprawowanej posługi, już podczas ingresu, przeznaczył ekwiwalent za kwiaty na naszą rzecz. To był świetny impuls dla wszystkich, aby nie tylko wspierać nasze Hospicjum, ale żeby brać udział w akcji „Nadzieja zamiast kwiatów”. Dziś ogromna liczba osób przy różnych okazjach rezygnuje z odbierania kolejnych bukietów, aby przeznaczyć ekwiwalent na naszą rzecz – podkreśliła prezes Hospicjum.

Spotkanie edukacyjne w swoim wystąpieniu podsumował bp Grzegorz Kaszak, dziękując organizatorom za realizację tej inicjatywy:

- Cudze chwalicie, swego nie znacie – mówimy w znanym przysłowiu. Dziś, dzięki naszym prelegentom mogliśmy się dowiedzieć ile w ciągu tych lat uczyniono dobra i nadal się je czyni. Usłyszeliśmy dziś o takich przedsięwzięciach, które być może nas trochę zawstydziły i skłoniły do tego, o czym mówi Papież Franciszek: rusz się z kanapy i zacznij działać! Można to zrobić, a nasi goście są tego przykładem – zaznaczył sosnowiecki ordynariusz.

Spotkanie edukacyjne w sosnowieckiej Mediatece wpisało się w obchody Jubileuszu 30-lecia Diecezji Sosnowieckiej, 120-lecia Miasta Sosnowca oraz 100. rocznicy włączenia Górnego Śląska do Polski, obchodzonej w diecezji sosnowieckiej pod hasłem W hołdzie poległym powstańcom śląskim i Zagłębiakom, którzy im pomagali.

W wydarzeniu wzięli udział uczniowie szkół z terenu Sosnowca, zrzeszeni w Szkolnych Klubach Historycznych im. Armii Krajowej.

tekst i zdjęcia: ks. Przemysław Lech

Sosnowiec: Spotkanie edukacyjne dla młodzieży w Mediatece