Do progów Apostołów
Zakończyła się wizyta ad limina Apostolorum, podczas której Ksiądz Biskup Grzegorz Kaszak i wszyscy polscy biskupi diecezjalni spotkali się z Ojcem Świętym, odwiedzili watykańskie urzędy oraz modlili się wspólnie m.in. przy grobie bł. Jana Pawła II, w bazylice Apostoła Narodów i św. Jana na Lateranie.
Przedstawiamy fotorelacja autorstwa ks. Tomasza Zięby oraz szczegółową relację z przebiegu wizyty autorstwa Marty Stich:
Wizyta ad limina Apostolorum (do progów, grobów Apostołów) łączy w sobie dwa zadania, jakie stoją przed każdym biskupem diecezjalnym. Ma on bowiem obowiązek, by raz na pięć lat zdać Papieżowi sprawozdanie ze stanu swojej diecezji, a także udać się do Rzymu dla uczczenia grobów świętych Apostołów Piotra i Pawła oraz spotkać się z Biskupem Rzymu (por. kan. 399 i 400).
Ostatnia, składana jeszcze za pontyfikatu Benedykta XVI, miała miejsce osiem, nie pięć lat temu. Wtedy w 2005 roku biskupi dzieleni byli na trzy grupy i przyjeżdżali do Rzymu przez trzy kolejne tygodnie. Tegoroczna wizyta, która przebiegała między 1 a 8 lutego, przybrała zupełnie inną formę niż poprzednie. Tym razem ponad 90 biskupów polskich zgromadziło się w tym samym czasie.
Zostali podzieleni na trzy grupy które wizytowały rady papieskie, watykańskie urzędy i kongregacje, między innymi Kongregację Nauki Wiary, Kongregację ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, Kongregację ds. Biskupów, Kongregację ds. Duchowieństwa, Kongregację ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego oraz w Kongregację ds. Edukacji Katolickiej. Natomiast po podziale na pięć grup, po dwie lub trzy metropolie, biskupi spotykali się z Papieżem Franciszkiem. Nie tylko zdali relację z sytuacji w diecezjach, ale mieli również okazję, by bezpośrednio zadawać Ojcu Świętemu pytania. Mimo że Jan Paweł II i Benedykt XVI przyjmowali biskupów pojedynczo na indywidualną rozmowę, tegoroczne spotkanie nadal miało charakter otwartego i szczerego dialogu.
Spotkania i rozmowy poprzedzone były jednak wielomiesięcznymi przygotowaniami. Jeszcze na kilka miesięcy przed wyjazdem do Rzymu kard. Kazimierz Nycz wyjaśniał, że dla biskupów diecezjalnych, pomocniczych i biskupów seniorów przygotowania do wizyty „to wielki wysiłek polegający na opracowaniu specjalnego dokumentu, który szczegółowo opisuje życie danej diecezji, ujęte w 24 rozdziałach, wedle podziału na kongregacje, rady i zespoły Stolicy Apostolskiej". Ad limina była też wymagająca dla pracowników Watykanu ze względu na skrócenie pobytu do jednego tygodnia, a tym samym większą ilość biskupów odwiedzających jednocześnie kongregacje. Do przygotowań wizyty włączeni zostali również księża z naszej diecezji studiujący w Rzymie, którzy odpowiedzialni byli za przygotowanie liturgii sprawowanej przez biskupów.
SOBOTA I NIEDZIELA
Już 1 lutego pierwsza grupa biskupów spotkała się z Papieżem Franciszkiem. Miały też miejsca pierwsze wizyty w papieskich kongregacjach. Na następny dzień nie były przewidziane żadne oficjalne spotkania, natomiast wielu biskupów, mimo ulewnego deszczu, wzięło udział w modlitwie Anioł Pański na Placu Św. Piotra.
PONIEDZIAŁEK
Na pierwszej wspólnej Mszy świętej biskupi zgromadzili się w poniedziałek rano. O 7:30 w Bazylice Matki Bożej Większej Eucharystii przewodniczył abp Józef Kowalczyk. W czasie homilii przywołał słowa bł. Jana Pawła II, który podczas ostatniej wizyty ad limina za swojego pontyfikatu tłumaczył, że pielgrzymka biskupów do Wiecznego Miasta ma „bardzo głębokie znaczenie teologiczne. Jest ona bowiem wyrazem jedności biskupów z Biskupem Rzymu w realizacji Chrystusowego wezwania do troski o Kościół". Prymas odwoływał się również do adhortacji Evangelii gaudium, w której „papież wzywa wszystkich ochrzczonych do tego, by z nową żarliwością i dynamizmem nieśli innym miłość Chrystusa, jakiej sami doświadczają w swoim życiu; aby dzielili się radością i pięknem przyjaźni z Panem".
W ciągu dnia kolejna grupa spotkała się z Ojcem Świętym.
WTOREK
We wtorek o 8:00 rano biskupi zgromadzili się w Bazylice św. Piotra, by pod przewodnictwem kard. Stanisława Dziwisza sprawować Eucharystię przy grobie bł. Jana Pawła II. Metropolita krakowski odwoływał się do świadectwa, jakie na wzór św. Piotra złożył Karol Wojtyła - zostawił wszystko, co posiadał i poszedł za Chrystusem. Ksiądz kardynał przypomniał również zebranym biskupom zdanie z homilii Jana Pawła II o sensie i znaczeniu powierzonej im posługi „biskup, następca apostołów, to ktoś, dla kogo Chrystus jest wszystkim" (homilia, 8 X 2000, n. 4).
Po Mszy świętej biskupi przeszli z kaplicy św. Sebastiana do Konfesji św. Piotra i tam u grobu Apostoła wspólnie złożyli wyznanie wiary.
Tego dnia biskupi odwiedzili kolejne kongregacje oraz udali się między innymi na spotkania i rozmowy do Papieskiej Rady ds. Rodziny.
ŚRODA
5 lutego spotkania odbywały się przed południem. Poszczególne grupy wizytowały papieskie rady, m.in. ds. Jedności Chrześcijan, Duszpasterstwa Służby Zdrowia, Iustitia et Pax, Migrantów i Uchodźców, Iustitia et Pax, Dialogu Międzyreligijnego, Cor Unum. Ponadto biskupi odwiedzili Sygnaturę Apostolską - najwyższy organ sądowniczym Kościoła katolickiego.
W południe miała miejsce audiencja generalna z Ojcem Świętym Franciszkiem, w której mimo deszczu uczestniczyło razem z biskupami kilkadziesiąt tysięcy wiernych.
Po południu, o godzinie 16 biskupi sprawowali Mszę świętą w Bazylice św. Jana na Lateranie. Abp Józef Michalik, przewodnicząc Eucharystii wzywał, abyśmy „pozwolili się otulić miłosierdziem Boga" i „zaufali Jego cierpliwości, która zawsze daje nam czas". Metropolita przemyski przywołał też słowa Papieża Franciszka wypowiedziane w Bazylice laterańskiej „w moim życiu osobistym bardzo wiele razy widziałem Miłosierne Oblicze Boga, Jego cierpliwość". Arcybiskup podkreślał również, że pokuta zastępcza leży w głębi kapłańskiego powołania, a istotą kapłańskiej i biskupiej posługi jest Serce Jezusa, które pozwala się przebić za grzechy świata.
CZWARTEK
O 7 rano część biskupów uczestniczyła we Mszy świętej, jak co czwartek sprawowanej przy grobie bł. Jana Pawła II. W ciągu dnia odbywały się kolejne wizyty w kongregacjach, m.in.: ds. Spraw Kanonizacyjnych, Nauki Wiary, Ewangelizacji Narodów. Papież Franciszek przyjął tego dnia kolejną grupę polskich biskupów.
PIĄTEK
Tego dnia miały miejsce ostatnie spotkania w watykańskich kongregacjach, m.in. ds. Biskupów, Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego. Przed południem miało miejsce spotkanie kolejnej grupy hierarchów z Papieżem. Nieco później, Franciszek przyjął u siebie wszystkich biskupów. W swoim przemówieniu nawiązywał do zbliżającej się kanonizacji Jana Pawła II, podawał go za przykład kapłana, biskupa i papieża, zupełnie oddanego Bogu i Jego Matce oraz całkowicie poświęconego Kościołowi i człowiekowi. Patrząc na zbliżające się Światowe Dni Młodzieży w Krakowie, Papież wskazywał na młodzież, która wraz ze starszymi, jest nadzieją Kościoła. Zwracał uwagę na to, jak ważna jest komunia duchowa i duszpasterska między biskupami, a także wzywał: „Nikt i nic niech nie wprowadza podziałów między wami, drodzy bracia!". Wśród szczególnie istotnych zadań, jakie Papież postawił przed Konferencją Episkopatu Polski jest troska o rodziny, szczególnie te rozbite czy przeżywające poważne trudności; katecheza, której głównym kierunkiem powinna być osobista relacja z Bogiem; formacja ludzka i duchowa seminarzystów; niestrudzona modlitwa o nowe powołania kapłańskie troska o powołania zakonne, a także troska o potrzebujących, bezrobotnych, bezdomnych, chorych, opuszczonych i rodziny wielodzietne. Franciszek zapewniał, że w czasie ad limina otrzymał potwierdzenie ogromnego potencjału wiary, modlitwy, miłosierdzia i praktyki chrześcijańskiej Kościoła w Polsce.
Tego dnia pasterze udali się do Bazyliki św. Pawła za Murami, czwartej bazyliki większej, gdzie o 16 celebrowali Eucharystię, której przewodniczył abp Sławoj Leszek Głódź. Metropolita gdański w swojej homilii powiedział, że „ci co nie rozumieją Kościoła, nigdy też nie zrozumieją istoty posługi i urzędu biskupa". Zaznaczył, że pasterze Kościoła w Polsce często niezrozumienia, ośmieszenia, wyszydzenia, odrzucenia bądź oskarżenia. Abp Głódź postawił jednak wszystkim biskupom św. Pawła Apostoła Narodów, jako wzór ich posługi i przykład do naśladowania.
Po Mszy świętej biskupi zebrani wokół Konfesji Apostoła Narodów wspólnie wyznali wiarę.
Tak jak w poprzednich dniach, również i w piątek w czasie Mszy świętej razem z pasterzami modlili się polscy księża pracujący i studiujący w Rzymie, a także Polacy mieszkający w Rzymie i pielgrzymi.
SOBOTA
8 lutego miały miejsce ostatnie spotkania w ostatnich: ds. Ewangelizacji Narodów i Edukacji Katolickiej.
Całą wizytę ad limina Apostolorum zakończyła wizyta ostatniej grupy hierarchów z Ojcem Świętym, w czasie której Papież powiedział: „Dziękuję wam wszystkim za te dni odwiedzin, które były piękne. Dla mnie były piękne! Dziękuję bardzo! Proszę was, abyście nie zapominali modlić się za mnie, abym mógł pomagać Kościołowi w tym czego Pan chce abym pomógł. I do przodu! Dziękuję bardzo!".
Marta Stich