Konferencja o Arcybiskupie Janie Cieplaku w Petersburgu
W dniach 14 - 15 listopada w kościele św. Stanisława w Sankt Petersburgu odbyła się międzynarodowa konferencja o życiu Sługi Bożego abp. Jana Cieplaka, administratora archidiecezji mohylewskiej, oraz o znaczeniu jego działalności dla Kościoła rzymskokatolickiego w Rosji i w Polsce.
Konferencję zorganizowały: dekanat północno-zachodniego regionu archidiecezji Matki Bożej w Moskwie, Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe "Polonia", Związek Polaków im. bp. Antoniego Maleckiego i gospodarz konferencji, parafia św. Stanisława, przy współpracy z polską Fundacją "Pomoc Polakom na Wschodzie". Honorowy patronat nad spotkaniem objął miejscowy ordynariusz, abp Paolo Pezzi z Moskwy.
W pierwszym dniu obrad uczestnicy konferencji wzięli udział w otwarciu wystawy poświęconej abp. Janowi Cieplakowi, obejrzeli o nim film dokumentalny oraz mieli okazję wysłuchać szeregu wykładów naukowców z Polski i z Rosji, dotyczących jego życia i działalności.
Warto podkreślić, że małą ojczyzną Sługi Bożego Arcybiskupa Jana Chrzciciela Cieplaka było Zagłębie Dąbrowskie, czyli ziemie okręgu przemysłowego, powstałego w XIX wieku w zaborze rosyjskim, przy granicy z pruskim Śląskiem. Na temat pochodzenia Arcybiskupa, jego rodziny oraz dzieciństwa i młodości referat, zatytułowany "Arcybiskup Jan Cieplak syn Zagłębiowskiej Ziemi", przedstawił na Konferencji Piotr Dudała, na co dzień pracownik Wydziału Promocji, Kultury i Sportu będzińskiego Starostwa. Napisał w nim również, że z Zagłębia pochodziła również jego rodzina. Protoplastą rodziny Cieplaków był dziadek Arcybiskupa Jana Cieplaka, Ignacy Ciepliński. Urodził się on w 1795 roku we wsi Goląsza w dawnym województwie kieleckim (obecnie śląskim), w parafii Wojkowice Kościelne. Obecnie wieś ta znajduje w Gminie Psary w powiecie będzińskim. Jego żoną była Maria z Gryłków. Mieli pięciu synów: Ignacego, Piotra, Jacka, Franciszka i Wojciecha. Ignacy, dziadek Arcybiskupa, wraz z całą rodziną przeniósł się do Dąbrowy Górniczej, gdzie został górnikiem. Kupił też tam dom i ziemię Tuż po klęsce powstania listopadowego i w wyniku represji rosyjskich, uciekł na Górny Śląsk zostawiając rodzinę w Dąbrowie Górniczej. Zmienił wówczas nazwisko z Ciepliński na Cieplak.
Arcybiskup Jan Cieplak urodził się 17 sierpnia 1857 roku w rodzinie robotniczej we wsi Dąbrowa w powiecie będzińskim z ojca Jacka, syna Ignacego Cieplińskiego, górnika w kopalni węgla, i z matki Julii z Bugajskich. Informuje nas o tym wypis metrykalny kościoła pw. Świętej Trójcy w Będzinie z dnia 23 sierpnia r. 1857, pod numerem 141, w którym stwierdza się, że Jacenty Cieplak, lat dwadzieścia pięć, górnik z kolonii Reden w Dąbrowie Górniczej, która wówczas jeszcze do parafii będzińskiej należała, przyniósł do Chrztu świętego, dziecię, urodzone 17 sierpnia 1857r., z małżonki Julii z Bugajskich, lat dwadzieścia dwa. Dziecięciu temu nadano na Chrzcie świętym imię Jan. Proboszczem parafii był wtedy ks. Franciszek Wiśniewski.
Urodzony w Dąbrowie Górniczej, absolwent gimnazjum i seminarium duchownego w Kielcach, kontynuował on studia w Akademii Duchownej w Petersburgu. Od 1908 r. pełnił funkcję biskupa pomocniczego archidiecezji mohylewskiej, a następnie jej administratora apostolskiego. Pracując w największej katolickiej diecezji świata troszczył się o życie religijne katolików na terenie całej Rosji. Kilkukrotnie więziony przez bolszewików, skazany w Moskwie na śmierć i cudem uratowany, jako bohater wrócił do Polski i został mianowany przez Piusa XI arcybiskupem wileńskim. Kiedy zmarł w Stanach Zjednoczonych, gdzie wizytował skupiska Polaków, ciało jego przetransportowano na koszt polskiego rządu do Wilna i złożono w tamtejszej katedrze. W 1952 roku w Rzymie rozpoczęto jego proces beatyfikacyjny.
Konferencja zakończyła uroczystą Mszą w kościele św. Stanisława. Po Eucharystii nastąpiło uroczyste odsłonięcie i poświęcenie tablicy upamiętniającej abp. Cieplaka. Było też pamiątkowe, rodzinne zdjęcie.
Piotr Dudała